Year 7 Immunisation for Tetanus, Diphtheria and Whooping Cough (Pertussis) (BOOSTRIX™ Vaccine) - Samoan version - HE2331

Tuipuipui Tausaga 7. Web-only information in Sāmoan for parents and guardians, which explains about immunisation of Year 7 students to boost their protection against tetanus, diphtheria and whooping cough (pertussis). NOTE: Parents and guardians will also need HE1312, the full consent form (English only).
The full resource:
Tuipuipui
Tausaga 7
Boostrix – o se tuipuipui e puipuia atili ai lou alo mai le tetanus, diphtheria ma le whooping cough (pertussis)
Pepa o le Maliega a Mātua
Faamolemole saini ma toe faafoi le pepa i le aoga.
O tamaiti aoga uma o le tausaga 7 e maua le avanoa e fai ai tuipuipui i le
aoga ma e leai se tupe e totogi e fai ai ma o tui e faamalosia atili ai puipuiga
mai le tetanus, diphtheria ma le whooping cough (pertussis). E masani foi ona ta'ua le tuipuipui lea o le Boostrix, tuipuipui mo tamaiti 11 tausaga le matutua ma le Tdap.
E aogā faamatalaga o tusia i le itulau o sosoo ai e fai ai sau filifiliga pe tatau ona fai tuipuipui a lou alo i le aoga.
Faamolemole faitau lelei faamatalaga o ta'ua i lalo ma talanoa faatasi ma lou alo. A maua loa se tonu, faamolemole saini le vaega o le laupepa e mafai ona sasae ese ma toe faafoi mai i le aoga.
O ā faama'i?
Tetanus
O le tetanus o se faama'i e mafai ona sao i totonu o le tino mai se lavea po o se ma'osia. E faaosofia ai le malō ma le mase'o maso. E ono aafia ai maso o mānava ai.
Diphtheria
O le diphtheria e aafia ai le faaī, ma faafaigata ai ona mānava ma folo. E ono aafia ai foi musele, maso, fatu ma le pa'u.
Whooping cough (pertussis)
E faaleagaina e le faama'i lea ala ea o mānava ai. O tamaiti ua aafia ai e mafai ona faasuati ma faafaigata ona mānava pe a fetalei. E faalogoina ai le leo e pei o se ‘vivini’ pe a taumafai e mānava i le va o tale.
O le ā le tuipuipui?
O tausaga 7 (10 i le 12 tausaga le matutua), e maua le avanoa e fai FUA ai tuipuipui e puipuia ai mai le tetanus, diphtheria ma le whooping cough. E faaigoa le tuipuipui o le Boostrix.
I totonu o Niu Sila, e tuuina atu le tuipuipui i pepe (i le atoa ai o le ono vaiaso, tolu ma le lima masina o le matua) ma fanau laiti (fa tausaga le matutua) e puipuia ai mai le tetanus, diphtheria ma le whooping cough. A o faasolo ina matutua le fanau, e faapena
ona te'a le malosi o le puipuiga lenei, o le mafuaaga lea e tatau ai i tamaiti aoga tausaga 7 ona faia le tuipuipui o le Boostrix e faamalosia atili ai puipuiga mai faama'i nei e tolu.
E faapefea ona gaioia le tuipuipui?
E mafai e tuipuipui ona gaosia le malosi o le tino lava e puipuia ai mai faama'i nei e tolu.
Aisea e faia ai le tuipuipui?
E mafai e le booster ona taofia le faaitiitia o le malosi (tuuitiitia le aogā) e tupu a o faasolo ina matua lou alo i le mae‘a ai ona fai o lana tuipuipui a o lei atoa le 5 o ona tausaga. E aogā le tuipuipui e puipuia ai mai le lipi ma le ‘ona pe a avea ma tagata matua mo le umi e 30 tausaga pe umi atu foi, ae e ono moomia le faia o se tui o le booster pe afai ua faamanu‘alia i se tulaga e ono faigofie ai le maua o se ‘ona pe a mavae le 10 tausaga talu ona uma ona fai le booster lea. E faasolo ina uma le malosi o puipuiga mai le tale vivini (tuuitiitia) pe a mavae le 5 tausaga.
E faapefea ona fai le tuipuipui?
E tasi le tui e fai i le pito i luga o le ogalima.
O le ā le mea e tupu pe a uma ona fai le tui?
Aafiaga e ono tupu
E pei lava o isi tuipuipui uma, e ono faalogoina e lou alo le tiga i le lima, mūmū, tiga ma fula le itu o le lima na tui. E mafai ona atoa le aso pe sili atu o maua ai i aafiaga taatele nei.
O isi aafiaga e ono tupu e aofia ai:
- mūmū, fula, se patu malō, tiga, totolia po o le mageso i le itu na tui, po se pata i le pa'u
- o se fiva (faalogoina le vevela)
- lē manogi le fia 'ai, faafaufau (faalogoina le ma'i), faasuati
- faama'imaia (faalogoina ua lē malosi, ma le tiga).
Aafiaga ogaoga e seāseā tupu
Ua faailoa mai suesuega e seāseā ona tupu aafiaga e faaletonu ai.
E iai tulaga e seāseā ona fesootai ai le tuipuipui ma se faaletonu i neura o le ogalima (brachial plexus neuropathy).
E iai aafiaga ogaoga e ilitata ai le tino e ta'ua o le anaphylaxis ma e seāseā tele ona tupu, ma e masani ona tupu i nai minute ua te'a talu ona uma ona fai le tuipuipui. Ua aoaoina le tausimai faasoifua maloloina ia mafai ona ia taulimaina se aafiaga e tupu.
E vaavaai e le tausimai faasoifua maloloina lou alo mo le 20 minute i le uma ai ona fai
o le tuipuipui. O faiga masani lava lea i le uma ai ona fai o soo se tuipuipui. O le a tuuina atu e le tausimai i lou alo se pepa o tusia ai po o fea (lima agavale po o le taumatau) tonu na fai ai le tui.
Fia fesili i se mataupu ma le lipotia o ni atugaluga
Faafesootai lau fomai faaleaiga, tausimai po o le tausimai faasoifua maloloina lautele pe a iai se atugaluga i se faaletonu i lou alo i le uma ai ona fai se tuipuipui.
E tāua le lipotia o se aafiaga e lei mafaufauina i le uma ai ona fai o se tuipuipui i lau fomai faaleaiga, tausimai po o se tausimai faasoifua maloloina lautele. Afai e te lē o mautinoa pe fesootai se āuga i se tuipuipui, faatalanoa le tulaga lea ma lau fomai faaleaiga po o le tausimai.
E tatau i sui o le soifua maloloina ona lipotia aafiaga na tupu i le uma ai ona fai o tuipuipui i le Centre for Adverse Reactions Monitoring (CARM). E mafai foi ona e lipotia tulaga nei i le imeli mo le CARM i le carmnz@otago.ac.nz po o le faatumu o
faamatalaga i luga o le initaneti i le upegatafailagi a le CARM: http://www.otago.ac.nz/carm
Mo nisi faamatalaga i le tuipuipui, tagai i le Summary Consumer Medicine Information i le itulau i tua, pe vili le Immunisation Advisory Centre (IMAC) i le 0800 IMMUNE (0800 466 863).
O fea ou te maua ai nisi faamatalaga?
- Talanoa i se tausimai faasoifua maloloina lautele po o lau fomai po o le tausimai
- Tagai i le www.health.govt.nz/imms-older-children e te maimoa ai le video ma nisi faamatalaga o le tuipuipui
- E maua le lomiga o faamatalaga o le Consumer Medical information i le www.medsafe.govt.nz/consumers/cmi/b/boostrix.pdf
- Telefoni Vili Fua 0800 IMMUNE (0800 466 863)
Faafesootai le tausimai faasoifua maloloina lautele pe a e fia maua nisi faamatalaga mo le faatumu ai o faamatalaga i le Pepa o le Maliega mo Mātua po o le fia maua o faamatalaga nei i se isi gagana.
Aotelega o Faamatalaga i Fualaau o Faaaogā e Tagata
O le Boostrix o se tuipuipui e faaaogā mo tui e toe faamalosia atili ai mai faama'i o le tetanus, diphtheria ma le whooping cough (pertussis). O isi taimi e ta'ua ai le tuipuipui o le Boostrix o le Tdap (tetanus/diphtheria/acellular pertussis).
O mea o ola o gaosia ai le Boostrix o siama e lē pesia o le tetanus ma le diphtheria faatasi ai ma polotini ua uma ona faamamāina mai le siama o le pertussis. E lē mafai i le tuipuipui ona faatupu ai le maua o faama'i nei.
O tui taitasi e 0.5 ml o le Boostrix o aofia ai le 2.5Lf unite o le diphtheria toxoid, 5Lf unite o le tetanus toxoid ma le pertussis antigens: 8 micrograms (mcg) o le pertussis toxoid, 8 mcg o le filamentous haemagglutinin ma le 2.5 mcg o le pertactin.
O tui taitasi e 0.5 ml e maua ai si tama‘i aluminium (o le aluminium hydroxide ma le aluminium phosphate), sodium chloride ma le vai. O mea ia e gaosia ai le tui ma e masani ona faaaogā i isi fualaau ma tuipuipui.
E lē tatau ona fai se tuipuipui a lou alo pe afai e ilitata le tino i le Boostrix po o se isi lava mea o gaosia ai.
E mafai ona fai le tuipuipui a lou alo i se isi taimi pe afai ua faalogoina i le taimi nei se ilitata ogaoga ona o le vevela o le tino. Talanoa muamua i lau fomai faaleaiga po o se tausimai.
E lē tatau ona fai se tuipuipui a lou o le Boostrix pe afai o:
- iai se faaletonu i le fegasoloaiga o le toto po o faaletonu i le gaioiga atoa o le tino i le mae'a ai ona fai o tuipuipui e puipuia ai mai le diphtheria ma/po o le tetanus
- na feagai ma tulaga na mu/ma'i i le fai'ai, na aliae i totonu o aso e 7 talu ona uma se tuipuipui na fai o le whooping cough (pertussis)
- feagai ma se faaletonu i le fai'ai e lē faatuatuaina.
O aafiaga taatele e aofia ai se ilitata o le itu o le tino na fai ai le tui, e pei o le tiga, mūmū, fula po o le totolia, ma le faama'ima'i (fiva, faafaufau ma le tiga).
O isi aafiaga, e pei o le ilitata o le tino, ma e ono seāseā ona tupu. E maua le lisi atoa o aafiaga e ono tupu i le Consumer Medicine Information and Datasheet o faamauina e le Medsafe: www.medsafe.govt.nz
Afai o i ai se tulaga ua ese ai le faalogo po o āuga ogaoga i le uma ai ona fai o le Boostrix, faamolemole faafesootai vave loa lau fomai po o le auaunaga faasoifua maloloina.
Afai o maua lou alo i nisi o tulaga o ta'ua i lalo, faamolemole faatalanoa tuipuipui ma lau fomai faaleaiga, tausimai, po o le tausimai faasoifua maloloina lautele a o le tuuina atu se maliega e tui ai:
- faaletonu fegasoloaiga o le toto
- se faama'i e faaletonu ai le malosi o le tino (mo se faataitaiga ua maua lou alo i le HIV)
- se faama'i o le fai'ai po o se faama'i i le fai'ai o faatonutonu ai gaioiga atoa o le tino, e pei o le ma'imaliu po o le fai ma oso le lili (tafiti/lili pe a maualuga le fiva)
- ilitata le tino i soo se fualaau po o mea, e pei o vailanu, meaai ma mea e faaumiumi ai le aogā o meaai
- sa tigaina muamua i se tulaga na ilitata ai le tino i le uma ai ona fai o se isi tuipuipui o aofia ai le tetanus, diphtheria ma/po o le pertussis
- o faaaogā isi fualaau po o tuipuipui
- e lei faia muamua se tuipuipui mo le tetanus, diphtheria po o le pertussis pe e lei uma ona fai tuipuipui atoa mo le tetanus ma le diphtheria.
O le Boostrix o se fualaau e faatonuina e le fomai. E iai aogā ma aafiaga o fualaau. Talanoa i lau fomai faaleaiga, tausimai, po o le tausimai faasoifua maloloina lautele e te iloa ai le aogā ma aafiaga o le tuipuipui lenei.
E maua faamatalaga atoa mo tagata o faaaogāina auaunaga i le Medsafe: www.medsafe.govt.nz
O au aiatatau
E faatatau le Code of Health and Disability Services Consumers’ Rights i auaunaga faasoifua maloloina ma manaoga faapitoa. Mo nisi faamatalaga, tagai i le www.hdc.org.nz pe vili le 0800 555 050.
Tulaga e lē faalauaiteleina
E ono faailoa mai e aoga nisi o faamatalaga e pei o igoa o tamaiti aoga, numera potuaoga, aso fanau, tuatusi ma le ituaiga tagatanuu. O tulaga nei e tatau i le aoga ona faailoa muamua atu ia te oe. O faamatalaga nei, faatasi ai ma faamatalaga e te faailoa i le pepa o le maliega a le aoga, e faaaogā i le faatinoga o tuipuipui ua matou faapolokalameina.
O faamatalaga mai le pepa o le maliega ma faamatalaga o tuipuipui taitasi na faailoa pe na teena o tulaga nei e faamauina i le faiga o puleaina ai faamatalaga o tagata gasegase o umia e le district health board ma o isi faamatalaga e faamauina i le National Immunisation Register.
E faaaogā e district health boards faiga o puleaina ai faamatalaga o tagata gasegase mo le faamauina o faamatalaga tau soifua maloloina. O le National Immunisation Register o le faiga aoao o faamauina ai faamaumauga, ma e umia e le Matagaluega o Soifua Maloloina. O lo o lesitala ai tuipuipui na faia i tamaiti ma tagata i Niu Sila o faapitoa lava polokalame o tuipuipui o auai ai.
O faamatalaga o faamauina i le pepa o le maliega, ma le faiga o puleaina ai faamatalaga o tagata gasegase ma le National Immunisation Register o faamatalaga o puipuia e le Health Information Privacy Code. Na o sui o le soifua maloloina ua faatagaina aloaia e mafai ona latou vaai, faaaogā, pe suia faamatalaga nei. Ae e mafai ona e vaai i faamatalaga o faamauina mo lou alo ma faia ni faasa'oga. Afai e te fia vaai i faamatalaga mo lou alo, faafesootai lau tausimai faasoifua maloloina lautele po o le fomai po o le auaunaga faasoifua maloloina.
E faaaogā e tausimai faasoifua maloloina lautele faamatalaga o faamauina i le pepa o le maliega, ma le faiga o puleaina ai faamatalaga o tagata gasegase ma le National Immunisation Register:
- e faafesootai ai lau fomai po o le auaunaga faasoifua maloloina pe a fia moomia ona siaki tulaga o tuipuipui a lou alo na fai
- pe afai o iai ni atugaluga i le soifua maloloina a lou alo
- e faailoa ai i le aoga tulaga o le faia po o le lei faia o tuipuipui a lou alo
- e iloilo ai le polokalame o faia mo tuipuipui ma fuafua ai polokalame i le lumanai, po o le
- faasino o lou alo i le fomai faaleaiga po o le tausimai mo le faia o tuipuipui pe afai na misi ona auai i le aoga.
O faamatalaga e lē iloa ai tagata taitoatasi e ono faaaogā lea mo suesuega po o le fuafuaina ai o auaunaga fou.
Mo nisi faamatalaga i tulaga o faasoaina ai le lola o tamaiti aoga ua faaulufaleina, tulaga e lē faalauaiteleina ma le faaaogāina o faamatalaga, silasila i le taiala faavae i tulaga e lē faalauaiteleina ua saunia e district health boards. Afai o iai se fesili i tulaga e lē faalauaiteleina, e mafai ona e imeli le enquiries@privacy.org.nz pe faafesootai le Privacy Commissioner i le telefoni vili fua 0800 803 909.
Numera e faafesootai ai Tausimai Faasoifua Maloloina Lautele:
E maua le pepa lenei i le www.healthed.govt.nz po o se auaunaga faatagaina aloaina a lau district health board.
Toe teuteu Ianuari 2022 | Gagana | Code HE2331. Translated from the English revised November 2021.